Bir yere çarpmak, kavga etmek gibi sebepler sonucunda darbe aldığınızda, hasarı alan bölgenin morardığını görürsünüz? Peki bunun sebebinin ne olabileceğini hiç düşündünüz mü? Neden sert bir darbenin ardından vücudunuzda morluklar oluşuyor?
Aslına bakıldığında vücudumuzun her noktasının kana ihtiyacı vardır. Bu sebeple geniş damarlardan yayılan ince kılcal damarlar bulunur. Tıpkı bir şehrin ana caddelerinden ayrılarak evlere kadar ulaşmamızı sağlayan sokaklar gibi. Bugün vücudunuzda morluk oluşmasının sebebini ve sonrasındaki sürecin nasıl işlediğine bakacağız.
Fiziksel darbe alan yer neden morarır?
Aslında vücutta oluşan morlukların çok ama çok basit bir açıklaması mevcut: Herhangi bir bölgeye aldığınız darbede derinin altındaki kılcal damarlar hasar görüyor. Bu hasar sonucunda da derinin altındaki yumuşak dokuya kan sızmaya başlayarak bereler oluşuyor. Bu bereler de dışarıdan bakıldığında bir morarma, çürüme şeklinde görülüyor. Yaşanan kaza anından sonra morluk günden güne farklı renge bürünecektir. Peki bunun sebebi ne?
Moraran bölgenin iyileşme süreci nasıl ilerler?
Yumuşak dokuya kılcal damarlar aracılığıyla sızan kan, vücut tarafından zamanla emilmeye başlar. Bu süreçte kan içerisindeki maddeler özümsenip uzaklaştırılır. Maddeler özümsendikçe de berenin rengi değişmeye başlar. İlk aşamada kanda bulunan demir yönünden zengin hemoglobin proteini bereye kırmızı bir görünüm verir. Bu süreçte yara hassas ve oldukça şiştir. Bu protein bir ila iki gün içerisinde parçalanarak demiri açığa çıkarır. Bunun ardından yaralı bölge mor bir renge dönüşür. Bir süre mor şekilde kalan bere, 1 hafta içerisinde yeşile döner. Yeşile döndüğünde yaranın artık iyileşmeye başladığı döneme girilmiş olur. Sonrasındaki haftada yaralı bölge sarı ve kahverengiye dönüşür. Kahverengiye dönüşen bölge, artık iyileşme sürecinin son aşamasına girmiş olur.
King's College London doktoru Carsten Flohr konuyla ilgili şunları söylüyor: "Alyuvar hücreleri kendilerini çevreleyen dokuların içine girdiklerinde ölürler ve bağışıklık sistemini harekete geçirirler. Fagosit denen hücreler de onları içine çeker ve hemoglobini sindirir. Bu, mor mavi rengin sarı ve yeşile; daha sonra da kahverengiye dönüşmesine neden olan hemoglobin maddesidir. Bu dönüşüm iki hafta sürer."
Bu süreç genelde 2 hafta sürse de bazı ağır yaralanmalarda sürecin 4 haftaya kadar çıkması beklenir. Ayrıca bacak ve kollardaki bereler, vücudun diğer bölgelerine göre daha geç iyileşirler.
Moraran bölgenin daha hızlı iyileşmesi için ne yapmak gerekiyor?
Moraran berenin daha hızlı iyileşmesi için öncelikle ilk aşamada hızlı davranmak gerekiyor. Kaza ilk yaşandığında kılcal damarların kanamasını durdurmak çok önemli. Bu noktada berelenen bölgeye buz uygulayabilirsiniz. Ayrıca yaralı bölgeyi kalp seviyesinden yukarı tutarak kan basıncını düşürebilirsiniz. Berenin oluşumunun ikinci gününden itibaren dolaşımı artırıp toplanan kanı dağıtmak için her gün moraran bölgeye 10 - 20 dakika arasında sıcak kompres yapabilirsiniz.
Özellikle göz çevresi ve eklem yerlerine alınan ciddi darbeler sonucu oluşan bereler, 1 - 2 günün sonunda hala büyümeye veya ağrımaya devam ediyorsa bir doktora başvurmanız gerekir.