Dünya nüfusu günümüzde çok hızlı bir şekilde artış gösteriyor. Dolayısıyla insanların kullandığı taşıt sayısı da sürekli olarak artıyor ve bu taşıtların oluşturduğu egzoz gazlarının doğaya ve canlılara verdiği zarar da bir hayli çoğaldı. Bu zararlı egzoz gazlarının olumsuz etkisini en aza indirebilmek amacıyla, yapılan denetimlerdeki sınır sürekli olarak azaltılarak çözüm bulunmaya çalışılıyor.
Günümüzde yapılan çeşitli çalışmalar sonucunda, bu gazların salınımını en aza indirebilmek için birçok yöntem geliştiriliyor. Bunlardan en çok kullanılanı ise içeriğimizin de konusu olan dizel egzoz sıvısı yani bir diğer adıyla AdBlue’dur. Gelin hep beraber, dizel motorlu otomobillerde kullanılan AdBlue nedir, AdBlue ne işe yarar, biterse ne olur gibi soruları cevapladığımız içeriğimize geçelim.
Otomobillerde kullanılan AdBlue nedir?
Çok sık karşılaştığımız fakat hakkında pek bilgiye sahip olmadığımız AdBlue, dizel motorların ürettiği zararlı nitrojen oksit emisyonlarının azaltılmasına yardımcı olan bir sıvıdır. İlk olarak 2010 yılında üretilen bazı dizel motorlarda kullanılmaya başlandı ve 2015’ten itibaren, başta Euro 6 motorlar olmak üzere birçok dizel motorlarda kullanılmaya başlandı.
Yüksek saflıkta üre ve deiyonize sudan oluşan bu sıvı, benzin ve dizelden farklı olarak direkt motora gitmez, aksine ayrı bir depoda depolanır ve sonrasında aracın egzozuna gider. Özellikle markalar, son yıllarda daha da katılaşan katı emisyon düzenlemelerine uymak için araçlarında bu tarz çözümler oluşturarak, düzenlemelere uymaya çalışıyor.
Peki AdBlue tam olarak ne işe yarar?
Dizel Egzoz Sıvısı (DES) olarak da bilinen AdBlue, yukarıda da belirttiğimiz üzere üre ve deiyonize sudan oluşur ve bir sıvı reaksiyona neden olur. Üre, katalizör içindeki nitrojen oksitle reaksiyona girebilen ve onu parçayan amonyak içerir. Bu reaksiyon sonunda da egzozdan nitrojen ve su çıkar.
AdBlue’nun içinde neler var?
- Su
- Üre
Renksiz ve toksik olmayan bir sıvı olan AdBlue, temel olarak su ve üreden oluşuyor. Son derece saf olan üre, diğer kullanım alanlarından çok daha yüksek kaliteye sahiptir. Sıvının içinde kullanılan su ise yüksek deiyonize edilmiştir.
AdBlue yanıcı mıdır?
AdBlue yapısı gereği yanıcılık özelliğine sahip değildir ve tehlikeli bir sıvı değildir. İçindeki su ve üre çözeltisi, insanlar için oldukça az risk oluşturur. Eğer hassas bir cildiniz varsa, olası tahriş vb. durumları önlemek için sıvıyı bir eldiven aracılığıyla doldurmanızı öneriyoruz. Ancak yine de bu sıvıyı ağzınızdan ve gözünüzden uzak tutmaya çalışın.
AdBlue donar mı?
AdBlue, -11 derecede donma özelliğine sahip bir sıvıdır. Hemen hemen çoğu araçta AdBlue deposu, egzozun hemen yanında bulunduğundan motor çalışırken herhangi bir donma problemi ile karşılaşmazsınız. Aynı zamanda AdBlue donsa bile eridikten sonra sahip olduğu özellikleri kaybetmez ve mükemmel bir şekilde çalışmaya devam eder.
Hangi arabalar AdBlue kullanıyor, benzinliler kullanır mı?
SCR (Seçici Katalitik İndirgeme) ve AdBlue gibi teknolojiler genellikle büyük ve pahalı modellerde bulunuyor. Sistemin küçük modellere sığmayacak kadar büyük ve pahalı olması bunun en büyük nedeni olarak gösteriliyor. Doğa dostu bu sıvı şu an için yalnızca dizel araçlarda kullanılıyor.
Yapılan testler, küçük dizel otomobillerin tam yüklü bir kamyon kadar zararlı olduğu tespit edildi. Leed Üniversitesi tarafından yapılan araştırma da, 1.4 TDI motora sahip Polo’nun gittiği kilometre başına 1,2 g nitrojen dioksit yaydığı ortaya çıktı ve bu da, tam yüklü dizel bir kamyonla değerdir. Ayrıca araştırmalar, AdBlue kullanımı sayesinde aracın zararlı nitrojen oksit salınımını %56 oranında azaldığını ortaya koymuştur.
Oldukça dikkat edilmeli: AdBlue biterse ne olur?
Arabanızdaki AdBlue seviyesi azalmaya başladığında, motoru çalıştırmadan önce araç ekranında kaç kilometre sürüş mesafesi kaldığına dair bir uyarı çıkar. Bu son derece ciddiye almanız gereken bir uyarıdır, çünkü bu belirtilen mesafe bittiğinde motorunuz otomatik olarak stop eder ve tekrar çalıştırmanız mümkün olmaz.
Aracınız hareket halindeyken AdBlue biterse motorun gücü ve performansı düşer. Araç bunu araçta oluşabilecek herhangi bir hasarın önüne geçmek için yapar. Bu durumda direkt olarak AdBlue deposunu tekrar doldurmanız gerekir.
Yakıt deposuna AdBlue konursa yapılmalı?
- Adım #1: Motorunuzu çalıştırmayın
- Adım #2: Yakıt deposunu boşaltın
- Adım #3: Hasar olup olmadığını kontrol edin
AdBlue, aslında dizelle asla karıştırılmaması gereken bir sıvı olmasına rağmen, bazı kişiler bunun yakıt maddesi olarak biliyor ve yakıt deposundan döküyor. AdBlue’nun yakıt deposundan farklı olarak kendine ait bir deposu vardır. Dizel yakıt deponuz AdBlue eklemek aracınızda binlerce liralık hasara neden olabilir. AdBlue hiçbir motor malzemesiyle uyumlu bir sıvı olmadığı için motor içindeki bileşenlere hasar vermesinin yanı sıra çok hızlı bir şekilde paslanmalarına neden olabilir.
Adım #1: Motorunuzu çalıştırmayın
Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi AdBlue aracın motorun hiçbir bileşeni ile uyumlu olmadığından, bu bileşenlerin ve boruların çok hızlı bir şekilde paslanmasına neden olabilir. Aksi halde motoru çalıştırmanız, bu sıvının tüm yakıt sistemi boyunca dolaşmasına neden olur.
Adım #2: Yakıt deposunu boşaltın
AdBlue’nun konduğu yakıt deposunu bir profesyonel aracılığıyla boşaltmanız gerekir. Depodaki yakıtın ve sıvının tamamen çekilmesi için çeşitli sifon sistemleri bulunuyor. Depo tamamen boşaldığında, hemen yakıt koymadan önce ılık suyla deponun temizlemeniz tavsiye edilir.
Adım #3: Hasar olup olmadığını kontrol edin
Yakıt deposunda AdBlue kalmadığından emin olduktan sonra, yaşanabilecek herhangi bir hasara karşı profesyonel bir serviste kontrol yaptırılması gerekir.